Podlasie to niezwykle ciekawy lecz niestety mało popularny region w północno – wschodniej Polsce z niezwykłą mieszanką kulturowo - narodowościową. Od wieków te tereny jednocześnie zamieszkują Polacy, Białorusini, Litwini, Ukraińcy, Tatarzy, Rosjanie i Żydzi. Znajdziemy tu prawdziwie sielskie widoki, niezwykłe Parki Narodowe i krajobrazowe, bagna, rozlewiska i meandrujące rzeki. Do tego dochodzą kolorowe cerkwie, urokliwe wsie z drewnianymi chatami i malownicze miasteczka. Podlasie to bardzo duży region, piękny i zachwycający. Żeby go poznać nie wystarczy jedna wizyta. Tutaj trzeba po prostu wracać i odkrywać po kawałku to co najpiękniejsze. To idealne miejsce na odpoczynek od miejskiego zgiełku. Jeżeli planujesz podróż na Podlasie, przygotowałam dla Was zestawienie najciekawszych atrakcji, które musicie zobaczyć będąc tutaj.

Najciekawsze atrakcje Podlasia

1. Spotkać żubra w Puszczy Białowieskiej

Puszcza Białowieska to kompleks leśny znajdujący się na terenie Polski i Białorusi. Zachowały się tu jedne z ostatnich i największych fragmentów lasu pierwotnego nizin europejskich. Żyje tu też największa dzika populacja żubra na świecie (z spośród 4000 żyjących na świecie żubrów 1100 zamieszkuje tutejszą Puszczę). Czym więc byłaby wizyta na Podlasiu bez odwiedzenia najpopularniejszego jej mieszkańca - żubra? Niestety są to zwierzęta płochliwe i w naturalnym środowisku wcale nie jest tak łatwo go spotkać. Pomimo swoich wielkich gabarytów poruszają się praktycznie bezszelestnie, przez co czasem są określane mianem duchów. Im więcej czasu spędzisz spacerując po Puszczy Białowieskiej, tym większa jest szansa na ich spotkanie. Oczywiście potrzebna jest również odrobina szczęścia. Przez lokalne agencje turystyczne organizowane są kilkugodzinne wyprawy z przewodnikiem po Puszczy Białowieskiej do miejsca żerowania tych niezwykłych zwierząt. Jest to dość kosztowna przygoda i nikt nie da Wam stu procentowej pewności, że je spotkacie. Najlepszy czas na tego typu przygodę przypada na, jesień, zimę i wczesną wiosnę.

Jeżeli chcesz mieć pewność, że spotkasz żubra odwiedź Rezerwat Pokazowy Żubrów. Zamieszkują go najwięksi przedstawiciele saków żyjących w Puszczy Białowieskiej: żubry, jelenie, sarny, łosie, dziki, wilki, rysie, a także koniki polskie. W rezerwacie spotkasz również żubronia, czyli hybrydę żubra z bydłem domowym. Szczególnie polecam to miejsce osobom podróżującym z dziećmi kochającymi zwierzątka, będzie to dla nich ciekawa atrakcja. Z ciekawych informacji Rezerwat Żubrów w Puszczy Białowieskiej znajdujący się na trasie pomiędzy Białowieżą i Hajnówką istnieje od 1929 roku!! To właśnie wtedy po raz pierwszy podjęto się przywrócenia populacji żubra zagrożonego wyginięciem. Rezerwat czynny jest codziennie w godzinach 9:00 - 17:00, poza sezonem od wtorku do niedzieli w godzinach 8:00 - 16:00, bilet wstępu kosztuje 10 zł osoba dorosła, oraz 5 zł dziecko. Przy wejściu na teren rezerwatu znajduje się całkiem fajny plac zabaw dla dzieci.

2. Spacer kładką „Żebra Żubra” w Puszczy Białowieskiej

Ścieżka edukacyjna „Żebra Żubra” to znany 4 kilometrowy szlak prowadzący przez nieco podmokłe tereny Puszczy Białowieskiej. Rozpoczyna się zaledwie kilka kilometrów za Białowieżą w kierunku wsi Budy, a kończy się przy Rezerwacie Pokazowym Żubra. Po lewej stronie drogi, na oznakowanym parkingu należy pozostawić auto i udać się na spacer tą niesamowitą ścieżką Trasa prowadzi przez podmokłe i bagienne lasy, porośnięte głównie przez olchy, świerki, lipy i sosny. Jest jednym z najpiękniejszych szlaków przebiegających przez Puszczę, można tu całkowicie zatracić się w uroku krajobrazu i dźwiękach ptasich koncertów. Jest idealnym miejscem na spacer z małymi dziećmi. Prawie połowa szlaku prowadzi drewnianą kładką zawieszoną nad mokradłami, resztę stanowi gruntowa dróżka, po której bez problemu możemy spacerować z wózkiem. Kiedyś ścieżka składała się z przypominających żebra nierównych desek i szczap. Ze względu na bardzo duże zainteresowanie turystów oraz trudne podmokłe tereny, szlak ulegał systematycznemu niszczeniu. Dziś jednak trasa została gruntownie wyremontowana, dzięki czemu jej pokonanie jest czystą przyjemnością i zachęca do spacerów pozwalających dostrzec różnorodność lasów białowieskich.

3. Ruszyć szlakiem kolorowych cerkwi

Piękno i niezwykłość Podlasia tworzy jego różnorodność kulturowa i religijna. Od wieków tereny te zamieszkują obok siebie Polacy, Białorusini, Litwini, Ukraińcy, Rosjanie i Żydzi. Znajduje się tutaj największe w Polsce skupisko prawosławnych świątyń, czyli cerkwi. Drewniane świątynie prawosławne stanowią prawdziwe perełki architektoniczne na mapie naszego kraju, mienią się w słońcu błękitem, soczystą zielenią, ciepłą żółcią, bielą i brązem. Reprezentują one różne style architektoniczne i najczęściej są zbudowane na niewielkich wzniesieniach w otoczeniu starych drzew. Wyróżniają się kolorami, które nie są bez znaczenia i mają symboliczny charakter. Niebieskie cerkwie poświęcone są Matce Bożej, lub Archaniołowi Michałowi. Kolor zielony ma związek z Duchem Świętym, brązowy zaś upamiętnia męczenników. Żółte, czy raczej złote elewacje mają związek Chrystusem, bądź świętymi apostołami, oraz biskupami.

Które cerkwie na Podlasiu szczególnie warto zobaczyć? Za jedną z najpiękniejszych prawosławnych świątyń w tym regionie Polski uznawana jest z Cerkiew pw. Matki Bożej w Puchłach, dla prawosławnej ludności Podlasia wieś Puchły to ważny ośrodek kultu maryjnego. Warto również odwiedzić Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi, która wyróżnia się swoim niebieskim kolorem. Obowiązkowo trzeba też zobaczyć pomalowaną na zielono drewnianą Cerkiew św. Michała Archanioła w Trześciance.

4. Ruszyć szlakiem otwartych okiennic

Kraina Otwartych Okiennic to szlak wiodący przez, leżące w dolinie Narwi unikatowe pod względem architektonicznym trzy wsie Trześciankę, Puchły, oraz Soce. Niesamowity klimat tego miejsca tworzą bogato zdobione domy, niespotykane w innych częściach kraju. Wokół okien i na węgłach budynków umieszczane są drewniane ornamenty, a okiennice wyróżniają się żywymi kontrastowymi kolorami. Zdobienia te w połączeniu z ławeczkami, na których przesiadują mieszkańcy, tworzą niesamowicie sielski klimat. Będąc w okolicy nie ograniczajcie się tylko do tych trzech wsi, koniecznie zajrzyjcie do Plutycze, Ciełuszek, Kaniuk, Ryboł, Pawłów, Plosek… długo można by tak wymieniać wioski z uroczymi domami, gdzie okiennice są pięknie zdobione. Na szlaku oprócz urokliwych drewnianych domów z otwartymi okienicami spotkasz zachwycające prawosławne cerkwie, przydrożne kapliczki i krzyże wotywne

5. Skosztować regionalnej kuchni w Bojarskim Gościńcu

Restaurację Bojarski Gościniec w Narewce warto odwiedzić ze względu na pyszną lokalną kuchnię, oraz malownicze położenie na skraju Puszczy Białowieskiej, oraz zakolu rzeki Narewka. Zjeść tutaj możemy zarówno w jej klimatycznych wnętrzach mogących pomieścić do 120 osób lub na dużym tarasie widokowym, z którego roztacza się widok na rzekę i dziewicze łąki, na których pojawiają się dzikie zwierzęta. Bojarski Gościniec dysponuje również klimatycznymi pokojami gościnnymi. Polecam Wam skosztować tutaj pysznych pierogów z gęsiny, policzków wołowych w sosie chrzanowym, barszczu ukraińskiego, oraz żeberek. Ceny nie należą do najniższych, ale wielkość porcji, oraz ich smak jest tego wart.

6. Odwiedzić Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu

Wizyta w Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu to jedna z ciekawszych atrakcji na Podlasiu. Niezależnie od wieku każdy znajdzie coś interesującego. Małe dzieci z bliska mogą zobaczyć tu zwierzęta w dawnych zagrodach. Muzeum im. ks. Krzysztofa Kluka znajduje się w zespole pałacowo-parkowym z połowy XIX wieku. Zbiory Muzeum liczą ponad 28 000 eksponatów (w tym ponad 300 maszyn i narzędzi rolniczych), które prezentowane są zwiedzającym w 43 ekspozycjach stałych. W Skansenie Mazowiecko-Podlaskim zgromadzono 47 zabytkowe obiekty architektury drewnianej ( XVIII - pocz. XX w.), takie jak: drewniane chaty pokryte słomą, stodoły, spichlerze dworskie, młyn wodny, kuźnię, czy zabytkowy kościół, które ulokowano w trzech zespołach, z pełnym wyposażeniem wnętrz. Muzeum dysponuje również bogatym zbiorem narzędzi i maszyn rolniczych. W starych stajniach odnajdziesz też Muzeum Weterynarii.

Muzeum czynne jest w godzinach 8:00- 16:00 (pn-pt) i 9:00-16:00 (sob-ndz). Bilet wstępu- 14 zł normalny, 8 zł ulgowy. Więcej info na stronie muzeum.

7. Szlakiem drewnianych budowli

Zwiedzając wsie i miasteczka w Puszczy i jej okolicach, znajdziemy wiele starych i pięknych drewnianych domów, charakterystycznych dla tego sielskiego regionu. Ich znakiem rozpoznawczym są kontrastowe wesołe kolory, ozdobne okiennice, oraz ażurowe dekoracje wycięte w drewnie, zwane wyrezkami. W Skansenie Architektury Drewnianej i Ludności Ruskiej Podlasia w Białowieży można zobaczyć między innymi stary młyn, malutką cerkiew przewiezioną z Nowoberezowa,, domy pokryte słomą i banię, czyli odmianę sauny. Spacerując po położonym na powierzchni 4 hektarów skansenie możemy poczuć się jak w małej podróży do przeszłości i dowiedzieć się jak kiedyś żyli mieszkańcy Puszczy Białowieskiej.

8. Wycieczka leśną kolejką

A może by tak ruszyć na wycieczkę kolejką leśną? W czasie godzinnej przejażdżki kolejką na trasie z Hajnówki do Topila zobaczymy lasy z innej perspektywy i ciekawe pomniki przyrody, a także pokonamy malowniczy mostek nad doliną rzeki Leśnej. Zalew Topile to idealne miejsce na przerwę i mały piknik, dla dzieci znajduje się tu mały plac zabaw. Cala podróż wraz z godzinnym postojem zajmuje trzy godziny. Bilety sprzedawane są od 8 rano w kasie przed odjazdem kolejki, nie ma możliwości ich zakupu z wyprzedzeniem czasowym, a ilość biletów jest ograniczona. Dlatego aby skorzystać z tej atrakcji na stację trzeba przyjechać wcześnie rano.

9. Poznaj Puszczę z perspektywy rzeki podczas wyprawy kajakowej

Poznaj Puszczę z perspektywy rzeki wijącej się wśród kniei. Wypożycz kajak ze stanicy we wsi Narewka, albo z jednej wypożyczalni w Białowieży i wraz z rodziną lub przyjaciółmi popłyń w górę lub dół rzeki Narewki. warto wsłuchać się w odgłosy natury i wypatrywać ptaków wodnych np. zimorodka. To idealny pomysł na spędzenie aktywnego popołudnia.

10. Zamieszkać na jednej z agroturystyk na Podlasiu

Na Podlasiu praktycznie w bezpośrednim sąsiedztwie Puszczy Białowieskiej znajdziemy kilka klimatycznych domów na wynajem z tradycyjnymi podlaskimi wnętrzami. Warto wynająć taki domek, zwolnić tempo, wyciszyć się i zrelaksować . Nacieszyć się otaczającym nas spokojem i spróbować wiejskiego życia na własnej skórze. Pozwoli nam to lepiej zrozumieć jak żyło się mieszkańcom Podlasia. Jest to idealny pomysł na nocleg dla rodzin z dziećmi jak i wypad w gronie znajomych.

Ze swojej strony mogę Wam polecić nocleg w „Kolorowa Chata – Etno Agroturystyka” w Nowoberezewie, „Sioło Budy” w Budy, „Żubrowe Sioło” w Białowieży oraz „Cicho Cichuteńko” w Narew.

11. Rowerem przez Puszczę Białowieską

Przez Puszczę prowadzi wiele szlaków rowerowych. Najpopularniejszy z nich to Green Velo, który łączy pięć wschodnich województw. Na dwóch kółkach można również pokonać inne trasy, w tym wiele biegnących przez Białowieski Park Narodowy np. zielony szlak wiodący Drogą Browską w okolicach Białowieży. Jadąc nim, odnajdziemy schowaną w lesie małą leśniczówkę Dziedzinkę, w której mieszka słynna biolożka Simona Kossa, która pięknie opisywała przyrodę, umiała rozmawiać z lasem i zwierzętami. Wypożyczenie roweru i zwiedzanie nim Puszczy Białowieskiej, oraz okolicznych wsi, to znakomity pomysł na całodniową wycieczkę.

12. Odwiedź Kruszyniany, prawdziwą tatarską wioskę

Tatarzy Wielkiego Księstwa Litewskiego przybyli na ziemie polskie z terytoriów Złotej Ordy, później Wielkiej Ordy, Chanatu Krymskiego i Chanatu Kazańskiego i osiedlili się tu w marcu 1679 roku. Obecnie wioskę zamieszkuje trzydzieści rodzin, wśród nich spotkasz niewielką mniejszość tatarską, obecnie są to tylko trzy rodziny tatarskie. Choć w historii Kruszynian był jednak taki czas, że Tatarów nie było wcale. W wiosce znajduje się przepiękny meczet, cerkiew i niezwykły mizar, czyli tatarski cmentarz. Warto też zajść do Tatarskiej Jurty i spróbować tatarskich specjałów cebulników (pieczone pierogi z mięsem i cebulą), kryszonka (jagnięcina z ziemniakami i warzywami), kołduny, a przede wszystkim słynnego pierekaczewnika Dżennety Bogdanowicz. Aby ugasić pragnienie polecam skosztować tatarską herbatę na bazie owoców i ziół.

13. Wyciszyć się w pustelni w Odrynkach

Na obrzeżach wsi Odrynki, znajduje się położona na małej wysepce pośród bagien i rozlewisk Narwi jedyna w Polsce prawosławna pustelnia dla mnichów Skit Św. Antoniego i Teodozjusza Kijowsko-Pieczerskich. Warto odwiedzić to miejsce niezależnie od wyznawanej religii i skonfrontować wyobrażenia o pustelni z rzeczywistością, oraz posłuchać ciekawych historii o tym miejscu. Wiele osób, które tutaj były uważają, że jest tu dziwna energia, która pozwala się wyciszyć i nabrać dystansu do świata. Skit ze wsią Odrynki łączy drewniana kładka zawieszona nad rozlewiskiem Narwi. Wszystkie budynki na terenie pustelni łącznie z Cerkwią Opieki Matki Bożej i licznymi kapliczkami udostępnione są dla wszystkich zwiedzających za darmo, choć mile są widziane dobrowolne datki.