SZTOLNIA KRÓLOWA LUIZA W ZABRZU - ATRAKCJA GÓRNEGO ŚLĄSKA , KTÓRĄ WARTO ZOBACZYĆ

Tym razem zabieram Was na wycieczkę, na Górny Śląsk, do tajemniczego, podziemnego świata. Sztolnia Królowa Luiza wspólnie z Kopalnią Guido w Zabrzu stanowią jedno z najbardziej unikatowych połączeń górniczych atrakcji w Polsce ale i również Europie. Zresztą nie bez powodu zdobyły Złoty Certyfikat 2022 jako najlepszy produkt turystyczny w Polsce według Polskiej Organizacji Turystycznej. To najważniejsza i najbardziej prestiżowa nagroda w branży turystycznej w Polsce!

Na odwiedzających Sztolnię Królowa Luiza czeka wiele atrakcji skrytych zarówno pod ziemią, jak i w strefie naziemnej Parku 12 C, Parku Techniki Wojskowej, oraz Strefie Carnall. Do wyboru macie kilka zróżnicowanych podziemnych tras zwiedzania, które podzielono ze względu na charakter i stopień trudności, oraz wiek uczestników wycieczek.

Zdaję sobie sprawę, że Zabrze nie jest popularnym kierunkiem na turystycznej mapie Polski. My sami do tej pory, w te okolice nie zapuszczaliśmy się zbyt często, choć przez Śląsk przejeżdżamy kilka razy w ciągu miesiąca. A szkoda, bo stolicę turystyki poprzemysłowej, naprawdę warto odwiedzić. Nieczynne kopalnie węgla przeszły niezwykłą metamorfozę łącząc w sobie przeszłość z teraźniejszością. Mam nadzieję, że poniższy artykuł zachęci Was do odwiedzenia Sztolni Królowa Luiza w Zabrzu i poznania jej okolicy.

Historia Sztolni Królowa Luiza w Zabrzu

Sztolnia Królowa Luiza powstała jako połączenie dwóch zabytkowych obiektów górniczych: kopalni Królowa Luiza, oraz Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej, która niegdyś odwadniała kopalnię. Nie wiem, czy wiecie, ale Sztolnia Królowa Luiza to „królowa śląskich kopalni”. Jest jedną z najstarszych i swego czasu najnowocześniejszych kopalń w historii śląskiego górnictwa węglowego. To także obecnie największy w Polsce kompleks turystyczny związany z dziedzictwem po górniczym. Wspólnie z położoną w pobliżu Kopalnią Guido tworzą niezwykłe podziemne miasto liczące 10 km tras zwiedzania, oraz rozległe przestrzenie naziemne wchodzące w skład Strefy Carnall i Parku 12C.

Budowę kopalni Królowa Luiza rozpoczęto w 1791 roku, gdy w związku z szybko rozwijającym się na Górnym Śląsku przemysłem, znacznie wzrosło zapotrzebowanie na węgiel. A Zabrze z niewielkiej wioski przekształciło się w prężny ośrodek przemysłowy. Kopalnia Królowa Luiza przez ponad 100 lat była pionierem w przemyśle węglowym na tych terenach, stosując najnowsze technologie, bijąc rekordy wydobycia. Niestety wraz ze schodzeniem w coraz głębsze rejony, praktycznie od samego początku górnicy musieli mierzyć się z wodą wdzierającą się do drążonych pod ziemią wyrobisk. Wodę próbowano wyciągać wiadrami, czerpano do beczek wyciąganych kołowrotami bądź kieratami konnymi, a nawet pozyskano z Tarnowskich Gór kosztowną maszyną parową. Jednak podstawową wadą ówczesnych pomp parowych była ich wysoka cena, oraz duże zużycie węgla. Dlatego ostatecznie postawiono na budowę Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej, która miała za zadanie odwadniać wyrobiska kopalni „Królowa Luiza”, a z czasem także innych kopalń Górnego Śląska. Oprócz funkcji odwadniania sztolnia służyła także do transportu węgla, szczególnie w czasach, gdy regionalna sieć drogowo-kolejowa była dopiero w sferze planów. Sztolnia, której całkowita długość liczyła około 14 km, rozciągała się od wylotu w centrum Zabrza do dawnej kopalni „Król” w Chorzowie (szyb Krug), przebiegając pod dzisiejszym Zabrzem, Rudą Śląską, Świętochłowicami, aż do Chorzowa.

Budowa Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej zajęła 64 lata, stając się najdłuższą hydrotechniczną budowlą podziemną związaną z górnictwem węgla kamiennego! Wszystkie prace wykonywane były przez górników tylko i wyłącznie ręcznie za pomocą prostych narzędzi, pyrlika i żelazka, oraz kilofu. Zresztą podobnie było podczas jej rewitalizacji, bo około 2,5 km odcinek obecnej Sztolni Królowa Luiza który został udostępniony turystom, był drążony przez 10 lat za pomocą łopaty. Łącznie ze sztolni wydobyto 19 tysięcy ton mułu, który był wywożony taczkami.

Nadanie kopalni nazwy „Królowa Luiza” (Königin Luise Grube) na cześć zmarłej żony Fryderyka Wilhelma III, pruskiej królowej Luizy - jednej z najbardziej znanych i szanowanych kobiet przełomu XVIII i XIX wieku dowodzi ogromnej roli, jaką kopalnia odgrywała w tamtym okresie w państwowej gospodarce. Wydobycie węgla zakończono w 1998 roku. Ponownie zwróciła na nią uwagę grupa pasjonatów, którzy 1999 roku pierwszy raz zeszli do zamkniętej sztolni. Dziś po gruntownej rewitalizacji obiektu, przeprowadzonej przez Muzeum Górnictwa Węglowego odwiedzający mają możliwość zwiedzenia podziemnych korytarzy, oraz przepłynięcia się łodzią w trakcie zwiedzania najdłuższej w Polsce podziemnej trasy wodnej. Historia zabrzańskich podziemi jest niezwykle ciekawa i mogłabym Wam jeszcze dużo tu napisać, ale po więcej faktów i ciekawostek polecam Wam wyruszyć z przewodnikiem na jedną z kilku oferowanych tras.

Nowa trasa dla dzieci - Era Lodu

Do Sztolni Królowa Luiza w Zabrzu zawitaliśmy głównie dzięki uruchomionej kilka dni temu nowej tematycznej trasie zwiedzania, dedykowanej najmłodszym - ERA LODU. Za sprawą specjalnie przygotowanych aranżacji podziemne korytarze zamarzły i zmieniły się w lodową krainę. Zwiedzanie tej trasy to fascynująca i niezapomniana przygoda, pełna zagadek i świetnej zabawy wśród historycznych wyrobisk górniczych, w podziemnych labiryntach autentycznej kopalni!

Na trasie mamy możliwości nie tylko zobaczyć jak wyglądają podziemne korytarze sztolni (miejscami jest naprawdę nisko, więc kaski obowiązkowe). Na najmłodszych czekają angażujące zadania, oraz mnóstwo świetnej zabawy. W przystępny sposób przewodnik lub przewodniczka zdradzi Wam sporo ciekawostek na temat wydobywanego węgla, oraz samej kopalni. Będziecie mieli także możliwość zobaczyć działające maszyny górnicze.

Lecz to nie koniec atrakcji bo w podziemnych korytarzach znajdziecie także lodowe labirynty, zorze polarną, a nawet będziecie mogli zrobić wyścig narciarski. Ponadto na trasie spotkacie m.in. olbrzymiego mamuta, tygrysa szablo zębnego i resztę lodowcowej ekipy.

Nie jest to taka zwyczajna i łatwa wycieczka, bowiem na dzieci czekają szyfry, ukryte wiadomości, oraz wskazówki. A to wszystko podczas poszukiwań... ostatniego mleczyka na ziemi!

Po wykonanym zadaniu na sam koniec wszystkich czeka wyjątkowa przejażdżka autentyczną kolejką górniczą, Karlikiem! To fantastyczna przygoda dla najmłodszych, ale i rodzice będą się świetnie bawić. Na podziemna trasę Era Lodu można się wybrać nawet z czteroletnim dzieckiem.

My podczas zwiedzania bawiliśmy się fantastycznie. Trasa ta, to znakomity pomysł na pierwszą wizytę z dziećmi w kopalni. Za sprawą podziemnej ekspedycji w poszukiwaniu ostatniego mleczyka, okraszonej wieloma atrakcjami i ciekawostkami zwiedzanie podziemi dla najmłodszych staje się niezwykle ciekawą przygodą. Jestem pewna, że będziecie się tam wspaniale bawić, a klimatu panującego w górniczych korytarzach z pewnością nigdy nie zapomnicie.

Informacje praktyczne:

• Czas zwiedzania: około 1,5 godziny.

• Trasę mogą zwiedzać rodziny z dziećmi, które ukończyły 4 lata.

• Zwiedzanie z przewodnikiem w grupach liczących do 16 osób.

• Koszt zwiedzania trasy ERA LODU to 45 zł zarówno za osobę dorosłą, jak i dziecko.

• Pod ziemią jest wilgotno, a temperatura wynosi od około 14 do 16 stopni Celsjusza, dlatego zalecamy zabrać odpowiedni ubiór (kurtka, polar, bluza) oraz wygodne obuwie z płaską podeszwą.

• Część korytarzy jest dość niskich dlatego dorośli musza liczyć się ze schylaniem.

Podziemny Spływ Sztolnią Królowa Luiza

Podziemny spływ łodziami w dawnych XIX-wiecznych wyrobiskach bez wątpienia jest główną atrakcją kopalni. Kiedyś spławiano nimi węgiel, a dziś pływają nimi turyści. Po historycznych wyrobiskach ukrytych 40 metrów pod miastem poruszacie się pieszo, oraz jak sama nazwa trasy wskazuje łodzią. Podziemny spływ Sztolnią Królowa Luiza liczy 1100 metrów długości i jest najdłuższą tego rodzaju trasą w kopalniach węgla w Polsce. Podczas zwiedzania przewodnik zapozna Was z mnóstwem ciekawostek, historią sztolni, opowie o śląskich kopalniach i przemyśle węglowym, a także o największych zagrożeniach dla pracujących pod ziemią górników jakie stanowią woda i ogień.

Zwiedzanie podziemnej części Sztolni Królowa Luiza rozpoczęliśmy od przejażdżki podwieszaną kolejką spalinową, która zabrała nas z diagonali transportowej pod dużym kątem pod powierzchnię. Następnie kontynuowaliśmy zwiedzanie już pieszo, mrocznymi i wilgotnymi korytarzami sztolni.

Po drodze oglądaliśmy makiety dawnych szybów i maszyn, którymi górnicy zjeżdżali w dół. Mieliśmy okazję zobaczyć jak działa podziemny dźwig. To niesamowite, że podnoszenie niezwykle ciężkich skrzyń z węglem było możliwe nawet za pomocą jednego palca dzięki zastosowaniu pomysłowego mechanizmu z systemem przekładni i kół zębatych. Na uwagę zasługuje także postać górnika w masce, który jest elementem interaktywnej prezentacji obrazującej jakie zagrożenia czyhały na ludzi pod ziemią i w związku z tym jak ważną rolę w kopalniach odgrywało zapewnienie bezpieczeństwa. Ciekawy jest także podziemny piec. Pewnie zastanawiacie się po co piec pod ziemią? Otóż miał on za zadanie zapewnić cug, a tym samym dopływ świeżego powietrza z otworów wlotowych w kopalni.

Na głębokości niemal 40 metrów pod ziemią można przekonać się, że miejsce to wciąż żyje. W niektórych miejscach napotykamy interesujące nacieki skalne, oraz rosnącą pod ziemią roślinność – paprocie i liczne mchy. Roślinność pojawiła się dzięki sprzyjającym okolicznościom, czyli odpowiedniej wilgotności i sztucznemu światłu. Zobaczycie także różnorodność geologiczną kopalni, maszyny wykorzystywane do pozyskiwania czarnego złota.

Sztolnia jest pełna multimedialnych atrakcji, a na trasie spływu możecie poznać historię legendarnych Śląskich duchów Utopka i Skarbnika. Każdy z nich przekazuje ciekawe informacje i ostrzeżenia. Ta część powinna się spodobać szczególnie najmłodszym. Zobaczycie także, jak wyglądały, mijanki dla łodzi, fragmenty chodników łączących się ze sztolnią, oraz podziemne porty. To niezwykła świadomość, że płynie się pod ulicami dużego śląskiego miasta. Trasa jest wyjątkowa i robi niesamowite wrażenie.

Informacje praktyczne:

• Czas zwiedzania: około 2,5 godziny.

• Zwiedzanie z przewodnikiem w grupach liczących do 16 osób.

• Trasa przeznaczona jest dla dzieci od 6 roku życia.

• Pod ziemią jest wilgotno, a temperatura wynosi od około 14 do 16 stopni Celsjusza, dlatego zalecamy zabrać odpowiedni ubiór (kurtka, polar, bluza), oraz wygodne obuwie z płaską podeszwą

• Koszt zwiedzania trasy Podziemny Spływ to 60 zł bilet normalny, 47 zł bilet ulgowy.

Park 12C - Strefa naziemna

Po wizycie w podziemiach koniecznie odwiedźcie także strefę naziemną Sztolni Królowa Luiza przy ulicy Mochnackiego, czyli w miejscu, w którym zaczyna się trasa Era Lodu, Podziemne Królestwo Maszyn czy Rodzinna Szychta. Park 12C, którego nazwa wzięła się od najbardziej rozpowszechnionego w przyrodzie izotopu węgla, to niezwykle ciekawie zaaranżowana przestrzeń w formie placu zabaw, oraz małego centrum nauki z interaktywną wystawą, rozmaitymi urządzeniami skupionymi na sile czterech żywiołów, oraz podstawowych praw fizyki. Ten park szczególnie polecamy rodzinom z dziećmi. Tutaj znajduje się także strefa relaksu z punktem gastronomicznym, w której możecie odpocząć i zjeść dania z grilla.

Praca górnika nierozerwalnie związana jest z żywiołem ziemi. Każda kopalnia węgla kamiennego stanowi sieć korytarzy i szybów, umożliwiających wydobycie cennego surowca na powierzchnię. Dlatego głównym punktem Parku 12C jest kamienny labirynt o wysokości 1,5 metra nawiązujący do sieci korytarzy i przekopów górniczych. Jeśli zabawa w nim znudzi Wam się, z łatwością możecie się z niego wydostać stosując zasadę prawej ręki (trzymamy się prawej ściany i skręcamy zawsze w prawo), w końcu dotrzecie do jednego z 3 wyjść. Nad ścianami labiryntu poprowadzone są kładki, dzięki którym można mieć dziecko na oku lub pomóc mu w poruszaniu się po labiryncie. Wbrew pozorom dotarcie do środka labiryntu nie jest taka prostą sprawą, my z Lelcią kilkukrotnie się w nim pogubiłyśmy.

W Parku 12 C jest także wodny plac zabaw symbolizujący wodę ze śrubą Archimedesa. Ten starożytny wynalazek, dawno temu służył do wydobywania wody na powierzchnię ziemi. Jeśli chcecie przekonać się jak on działa, macie tam taką możliwość.

Z żywiołem ognia związane są dwa eksponaty – zegar słoneczny i fontanna słoneczna. Pierwszy z nich odmierza czas przy pomocy słońca. Wystarczy, że stanie się na jego wskazówkę, a z pomocą słońca odczytasz dokładny czas. Drugi obrazuje proces przetwarzana energii słonecznej w energię elektryczną, niezbędną do pracy pompy wodnej zasilającej tutejszą fontannę

Wizytówką powietrza, jest wiatrak amerykański, wykorzystujący siłę wiatru. Amerykańscy farmerzy traktowali go jak mechaniczną pompę, dzięki której pozyskiwali wodę do nawadniania pól.

Na uwagę zasługuje także Bajtel Gruba, czyli mini kopalnia węgla kamiennego, w której dzieci mogą wcielić się w rolę górników. Niestety z tej atrakcji turyści indywidualni nie mogą w pełni skorzystać.

W parku 12C znajduje się także gigantyczna camera obscura. To pierwszy aparat fotograficzny w historii, tzw. otworkowy. Światło padało w nim przez mały otwór na materiał światłoczuły, a obraz był odwrócony do góry nogami. Obraz rzucany jest ze zwierciadła na szczycie poprzez specjalnie skonstruowaną do tego celu soczewkę na podłodze budynku. Co godzinę odbywają się w nim pokazy na żywo.

Informacje praktyczne:

• Wstęp na teren Parku 12 C jest bezpłatny.

• Park jest czynny codziennie od 9.00 do 20.00.

Strefa Carnall

To nie koniec atrakcji. Strefa Carnall naszym zdaniem jest absolutnym „must-see” podczas zwiedzania Sztolni Królowa Luiza. Około 500 metrów od wejścia do Sztolni, w zrewitalizowanej Strefie Carnall, której nazwa pochodzi od górującego nad nią szybu Carnall – znajduje się oddana do użytku w lipcu 2021 kolejna strefa naziemna. Dotrzesz do niej mostkiem zawieszonym nad dawną i zarazem jedną z pierwszych na Górnym Śląsku bocznic kolejowych.

Na odwiedzających czekają nie tylko przepięknie odrestaurowane przemysłowe zabudowania z nowoczesnymi, multimedialnymi wystawami i ekspozycjami, ale także industrialna perełka - najstarsza w Europie maszyna parowa, działająca nieprzerwanie od ponad 100 lat, której pracę można podziwiać podczas odbywających się o każdej pełnej godzinie pokazów. Prawdopodobnie jest ona najlepiej zachowaną w Europie i wciąż czynną maszyną tego typu. Po raz pierwszy uruchomiono ją w 1915 roku, by napędzała wyciąg w szybie Carnall. To co nas niezwykle zaskoczyło, to fakt że mimo swych imponujących gabarytów jest niezwykle cicha.

W pomieszczeniach maszynowni szybu Prinz Schonaich znajduje się jedyna w Polsce multimedialna wystawa poświęcona ratownictwu górniczemu. Poznasz tam zagrożenia jakie czyhają pod ziemią związane z czterema żywiołami: ziemią, ogniem, powietrzem i wodą. Możecie na własnej skórze doświadczyć jak szalenie trudna i niebezpieczna jest praca ratowników górniczych, wystarczy włożyć na głowę hełmofon z okularami VR, dzięki, któremu wirtualnie, ale bardzo realistycznie doświadczycie wyżej wspomnianych żywiołów. Sporą część ekspozycji zajmują m.in. aparaty tlenowe. Możecie jeden z nich założyć na plecy i przekonać się jak bardzo są one ciężkie.

Warto również zajrzeć do budynku akumulatorowni, w której obecnie znajduje się wystawa poświęcona lampom górniczym. Niegdyś były to głównie lampki na olej czy karbid, dzisiaj to mocne i niezawodne, oraz o wiele bezpieczniejsze elektryczne lampy czołowe.

Zwiedzanie Strefy Carnall jest bezpłatne, za wyjątkiem punktu widokowego na szczycie wieży szybowej, do którego wstęp kosztuje 10 zł. Chwilę odpoczynku znajdziecie w strefę relaksu z przepysznymi przekąskami i napojami.

Na zwiedzanie Strefy Carnall najlepiej przeznaczyć około godzinę czasu. Zwiedzanie z przewodnikiem jest możliwe na trasach Droga Górnika i Misja Ratownicza, ale można też samemu. Brak jest też ograniczeń wiekowych, więc możecie wybrać się tam nawet z najmniejszymi pociechami.

Strefa Carnall to również prężnie działający ośrodek kulturalno-rozrywkowy. W okresie letnim odbywają się tam ciekawe wydarzenia, głównie koncerty znanych artystów.

Łaźnia Łańcuszkowa

W pobliżu Strefy Carnall znajduje się Łaźnia Łańcuszkowa, która została zbudowana w 1890 roku. Była pierwszym tego typu obiektem na Górnym Śląsku. Uwierzycie, że jeszcze na początku lat 20tych - XX wieku, zdecydowana większość kopalń nie posiadała łaźni, a górnicy po skończonej szychcie (zmianie), kąpali się dopiero po powrocie do domu? Łaźnia łańcuszkowa w Zabrzu zmieniła to. Górnicy po pracy mogli się w niej odświeżyć, a na setkach metalowych łańcuchów wciągali swoje ubrania robocze wysoko pod strop aby mogły wyschnąć. We wnętrzach budynku zachowała się częściowo oryginalna ceramika, system natrysków i zbiornik wyrównawczy na wodę. Obiekt pierwotnie wyposażony był w ogrzewanie parowe.

Wieża Ciśnień i Centrum Wiedzy o Węglu - Carboneum

Na sam koniec odwiedziliśmy położoną zaledwie kilkaset metrów od sztolni zabytkową Wieżę Ciśnień, która w dawnych czasach zaopatrywała okolicznych mieszkańców w bieżącą wodę. Swoją pierwotną funkcję pełniła przez ponad 60 lat. W latach 90 XX wieku zaczęła jednak popadać w ruinę. Dziś dzięki Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, budynek pełni funkcję edukacyjną, kulturalną i naukową. Na najwyższym poziomie wieży znajduje się punkt widokowy, z którego rozpościera się przepiękna panorama na Zabrze. Jest też kawiarnia z restauracją, w której można coś przekąsić i odpocząć po zwiedzaniu. W kopule mieści się fantastyczna multimedialna wystawa Carboneum - Centrum Wiedzy o Węglu, która pokazuje właściwości, oraz zastosowanie węgla w dzisiejszym świecie.

Co prawda samo centrum jest skierowane dla nieco starszych zwiedzających, ale nawet czteroletnia Lelcia znalazła tam coś dla siebie i od przewodnika, który nam towarzyszył dowiedziała się czegoś więcej na temat węgla.

Pozostałe trasy dostępne dla dzieci w Sztolni Królowa Luiza:

Podziemne Królestwo Maszyn

Trasa Podziemne Królestwo Maszyn to około 1,5 godziny wędrówki podziemnym labiryntem górniczych korytarzy z naciskiem na podziwianie maszyn m.in. ładowarek, przenośników, wrębiarek, wiertnic, czy kombajnu... To niezwykła przygoda skierowana przede wszystkim dla dzieci, ale i Ci nieco starsi znajdą na niej coś dla siebie J Trasa dostępna dla dzieci od 4 roku życia.

Rodzinna Szychta

Trasa Rodzinna Szychta to 2 godzinna podróż po kopalni w prawdziwym stroju górnika z kilofami w dłoni. Podczas zwiedzania czeka Was wspólne wydobywanie węgla i cięcie drewnianego klocka na komendę "moje-twoje", ponadto turyści wcielają się w rolę ratowników górniczych. Uczą się pierwszej pomocy, opatrywania ran i błyskawicznej ewakuacji na noszach. To niezapomniana rodzinna przygoda, nauka poprzez zabawę, ale także wyścig z czasem podczas „prawdziwej” akcji ratunkowej. W nagrodę na sam koniec wszystkich czeka niezapomniany przejazd górniczą kolejka zwaną Karlik. Trasa dostępna dla dzieci od 5 roku życia.

Podziemny Spacer Górniczy

Trasa Podziemny Spacer Górniczy, co prawda nie jest w ofercie Sztolni Królowa Luiza, a pobliskiej Kopalni Guido, niemniej jednak warto ją również zobaczyć. W trakcie 2 godzinnego spaceru po szybach i labiryncie podziemnych korytarzy, które niegdyś stanowiły miejsce pracy dla tysięcy górników możecie poznać fascynujący podziemny świata górnictwa węglowego. Zwiedzanie rozpoczyna się od zjazdu autentyczną górniczą szolą, którą jeszcze do niedawna górnicy zjeżdżali do kopalni aby wydobywać węgiel. Na głębokości 100 pięter pod ziemią (320 metrów) poznacie warunki wydobycia węgla, zasady panujące pod ziemią i tradycje górnicze, przejedziecie również odcinek trasy wyjątkową podwieszaną kolejką. To jedyna taka kolejka na świecie udostępniona dla zwiedzających. Trasa dostępna dla dzieci od 6 roku życia.

Sztolnia Królowa Luiza – informacje praktyczne

• Trasy turystyczne rozpoczynają się w następujących lokalizacjach: Era Lodu, Podziemne Królestwo Maszyn, Rodzinna Szychta, oraz Park 12C przy ul. Maurycego Mochnackiego 12 w Zabrzu. Podziemny Spływ Sztolnią, Misja Ratownicza, Strefa Carnall, oraz wejście na wieżę szybową przy ul. Wolności 408 w Zabrzu.

• Przed budynkami Strefy Carnall, oraz parkiem 12C znajdują się dość duże bezpłatne parkingi.

• Zwiedzanie podziemnych tras z przewodnikiem możliwe jest od poniedziałku, do niedzieli, od 10.00 do 18.00.

• Ceny biletów: Podziemny Spływ Sztolnią Królowa Luiza (60 zł bilet normalny, 47 zł bilet ulgowy), Podziemne Królestwo Maszyn (35 zł bilet normalny, 30 zł bilet ulgowy), Droga Górnika- zwiedzanie strefy Carnall (25 zł bilet normalny i 20 zł bilet ulgowy), Rodzinna Szychta (45 zł zarówno za osobę dorosłą, jak i dziecko), Wejście na wieżę szybową w strefie Carnall (10 zł). Bilety najlepiej kupić wcześniej online jeśli chcesz mieć pewność dostępności miejsc na daną godzinę. Bilety możesz też kupić w kasach na miejscu w miarę dostępności miejsc. Można także kupić Superticket – Łączymy Gwiazdy, który można wykorzystać na dwie trasy zwiedzania (Podziemny Spacer Górniczy + Podziemny Spływ Sztolnia) przez 6 miesięcy od dnia zakupu biletu.

• Temperatura na trasach wynosi od około 14 do 16 stopni Celsjusza. Dodatkowo pod ziemią jest wilgotno, a w niektórych korytarzach są przeciągi i pojawia się woda. Dlatego warto pamiętać o ciepłym ubraniu, oraz obuwiu z płaską podeszwą.

Gdzie warto zjeść w Zabrzu?

Po zwiedzaniu Sztolni Królowa Luiza polecamy Wam coś zjeść w restauracji Kelnerzy, mieszczącej się w Wieży Ciśnień, o której już wspominałam powyżej. Oprócz pysznych dań, możecie zdecydować się zjeść posiłek przy stoliku znajdującym się na szklanej podłodze, z przepiękną panorama na Zabrze. My wybraliśmy tragiatelle z krewetkami ( 49 zł), policzki wołowe z puree chrzanowym i glazurowanymi warzywami (56 zł), a dla Lelci wybraliśmy zestaw dziecięcy z filetem z kurczaka, ziemniaczkami i mizerią (25 zł).

Powyższy wpis powstał we współpracy z Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. Bardzo dziękujemy za zaproszeni. Cieszymy się, że mogliśmy odkryć niezwykle ciekawy i nieznany nam do tej pory świat.